Để cải thiện vị thế trên bản đồ logistics thế giới, Việt Nam đang tích cực nghiên cứu và triển khai mô hình cảng miễn thuế. Hứa hẹn sẽ là một công cụ giúp hình thành các trung tâm logistics cấp vùng và quốc tế. Với vị trí chiến lược tại khu vực Đông Nam Á, cùng tiềm năng hạ tầng và chính sách đang được hoàn thiện. Mô hình này được kỳ vọng sẽ tạo ra bước đột phá cho chuỗi cung ứng Việt Nam.
Chủ trương lớn từ cấp trung ương
Tại buổi làm việc với Ban Chính sách, Chiến lược Trung ương vào ngày 24/2/2025, Tổng Bí thư Tô Lâm đã đưa ra chỉ đạo. Cần nghiên cứu mô hình “cảng miễn thuế” và “cổng một cửa đầu tư quốc gia”. Nhằm đơn giản hóa quy trình đầu tư và tăng tính cạnh tranh quốc gia. Đây là động thái mang tính chiến lược trong bối cảnh hiện nay. Khi mà Việt Nam đang định hướng trở thành trung tâm logistics mới của khu vực châu Á – Thái Bình Dương.
Tổng Bí thư khẳng định: Phát triển logistics không chỉ là câu chuyện giao thông hay kho bãi. Mà đây còn là giải pháp tổng thể thúc đẩy tăng trưởng kinh tế – xã hội. Nhằm nâng cao năng suất, giảm chi phí sản xuất. Từ đó tạo thêm dư địa cho xuất khẩu.
Mô hình cảng miễn thuế là gì?
Cảng miễn thuế là khu vực đặc biệt trong một quốc gia. Nơi mà hàng hóa có thể nhập, lưu trữ, gia công, đóng gói hoặc tái xuất mà không phải chịu thuế nhập khẩu hoặc thuế VAT. Mô hình này đã thành công tại nhiều quốc gia như Singapore, Trung Quốc (Thượng Hải),… Giúp thu hút đầu tư và tối ưu hóa chi phí logistics cho doanh nghiệp.
Lợi ích của mô hình cảng miễn thuế:
-
Giảm thiểu thời gian thông quan và các thủ tục hải quan;
-
Miễn hoặc hoãn thuế, từ đó giảm chi phí logistics;
-
Thu hút doanh nghiệp FDI, đặc biệt trong lĩnh vực chế biến, kho vận;
-
Tăng khả năng cạnh tranh xuất khẩu, khi doanh nghiệp được phép xử lý hàng hóa ngay tại khu cảng.
Tây Ninh có thể hưởng lợi như thế nào?
Là địa phương có vị trí giáp ranh TP.HCM và Campuchia, Tây Ninh hội tụ đủ yếu tố để trở thành mắt xích quan trọng. Không chỉ trong chuỗi logistics mà còn là vùng kinh tế trọng điểm phía Nam. Các tuyến giao thông như cao tốc TP.HCM – Mộc Bài, quốc lộ 22, quốc lộ 22B… đang được đầu tư mạnh mẽ. Tăng tính kết nối Tây Ninh với các cảng biển lớn và sân bay quốc tế.
Việc áp dụng mô hình cảng miễn thuế tại khu vực hay các khu công nghiệp lớn sẽ mang lại nhiều lợi ích:
-
Hàng hóa từ Campuchia có thể được vận chuyển, gia công tại Tây Ninxuất sang nước thứ ba;
-
Doanh nghiệp được miễn thuế cho các hoạt động trong khu vực cảng, từ đó tiết kiệm đáng kể chi phí;
-
Hình thành chuỗi logistics khép kín phục vụ xuất – nhập khẩu cho cả vùng Đông Nam Bộ.
Bên cạnh đó, việc triển khai cảng miễn thuế sẽ giúp Tây Ninh đón đầu làn sóng đầu tư mới. Đặc biệt trong lĩnh vực logistics, chế biến thực phẩm, dệt may,…
Một số thách thức cần vượt qua
Dù mô hình cảng miễn thuế mang lại nhiều triển vọng. Nhưng để thực sự triển khai hiệu quả cần đồng bộ nhiều yếu tố:
-
Cơ sở pháp lý: Hiện chưa có khung pháp lý đầy đủ để điều chỉnh hoạt động của cảng miễn thuế tại Việt Nam.
-
Nguồn nhân lực logistics: Đòi hỏi đội ngũ chuyên sâu về thương mại quốc tế, quy trình hải quan, kỹ thuật kho vận.
-
Đầu tư hạ tầng: Cần các trung tâm logistics tích hợp, hạ tầng giao thông kết nối cảng – khu công nghiệp – cửa khẩu phải đồng bộ.
Với Tây Ninh, cần có kế hoạch quy hoạch cụ thể. Xác định rõ khu vực ưu tiên phát triển cảng miễn thuế. Ngoài ra cần kêu gọi các nhà đầu tư chiến lược cùng hợp tác.
Tầm nhìn đến 2030
Theo chiến lược phát triển logistics Việt Nam, đến năm 2030, Việt Nam đặt mục tiêu chi phí logistics chỉ chiếm 16% GDP (so với khoảng 20% hiện nay). Việc phát triển mô hình cảng miễn thuế sẽ góp phần quan trọng giúp hiện thực hóa mục tiêu này.
Tây Ninh, nếu tận dụng được vị trí địa lý, kết nối hạ tầng và chính sách ưu đãi, hoàn toàn có thể trở thành điểm sáng trong hệ sinh thái logistics quốc gia. Việc nghiên cứu áp dụng mô hình cảng miễn thuế không chỉ giúp tỉnh phát triển kinh tế, mà còn góp phần tạo đột phá trong chuỗi cung ứng toàn vùng.
Đọc thêm:
https://indochinapost.com/van-chuyen-hang-hoa-duong-bien/
https://indochinapost.com/gui-hang-di-my-gia-re-va-nhanh-bay-hang-ngay/
https://tayninhlogistics.net/banh-trang-phoi-suong-mon-an-dan-da-chinh-phuc-thi-truong-kho-tinh-my/
